Giữa lòng Hà Nội ồn ã, có một góc thật bình dị nhưng vô cùng thiêng liêng: Nhà sàn Bác Hồ. Nơi đây không chỉ là không gian sống và làm việc của Chủ tịch Hồ Chí Minh mà còn là một di tích lịch sử đặc biệt, kết tinh lối sống giản dị và tư tưởng cao đẹp của Người. Hãy cùng Lins Vietnam ghé thăm Nhà sàn, nơi du khách không chỉ chiêm ngưỡng kiến trúc mộc mạc mà còn được lắng nghe những câu chuyện cảm động về một vị lãnh tụ cả đời vì dân, vì nước.
Di tích Nhà sàn Bác Hồ – Chốn bình của Người giữa Thủ đô
Vị trí của nhà sàn Bác Hồ
Tọa lạc trong khu di tích Phủ Chủ tịch, số 2 Hùng Vương, quận Ba Đình, Hà Nội. Công trình được xây dựng năm 1958, theo nguyện vọng của Chủ tịch Hồ Chí Minh muốn có một nơi làm việc và sinh hoạt đơn sơ như nhà sàn của đồng bào Việt Bắc. Đây là nơi Bác đã sống và làm việc lâu nhất trong cuộc đời cách mạng của người (cuối tháng 12/1954 – 2/9/1969).
Công trình này đã chứng kiến nhiều quyết sách quan trọng của đất nước trong giai đoạn đấu tranh giành độc lập, thống nhất. Ngày nay, Nhà sàn được bảo tồn nguyên trạng, đón hàng triệu lượt khách trong và ngoài nước đến tham quan, tưởng niệm.
Bối cảnh lịch sử
Tháng 10/10954, sau kháng chiến chống thực dân Pháp thắng lợi, Với mong muốn đảm bảo điều kiện làm việc tốt nhất cho Người trên cương vị là nguyên thủ quốc gia và đáp ứng được những nghi lễ ngoại giao khi đón tiếp khách trong nước và quốc tế, Bộ Chính trị cùng Trung ương Đảng đã trân trọng mời Bác về ở và làm việc trong tòa nhà vốn là Phủ Toàn quyền Đông Dương. Nhưng, Bác từ chối.
Cuối tháng 12/1954, Bác quyết định về ở trong ngôi nhà của người thợ điện phục vụ cho Phủ Toàn quyền phía góc vườn.
Đã nhiều lần các đồng chí đề nghị xây dựng cho Bác ngôi nhà để làm việc tốt hơn, nhưng Bác vẫn từ chối với lý do miền Bắc mới giải phóng còn nhiều khó khăn trong khi miền Nam vẫn còn trong giai đoạn khó khăn chống Đế quốc Mỹ.
Sau này, Bác mới vui vẻ và đồng thuận làm một ngôi nhà nhỏ bên cạnh ao cá theo kiểu của đồng bào Việt Bắc.
Kiến trúc Nhà sàn – Sự giản dị trong từng chi tiết
Thể theo nguyện vọng của Bác, nhà sàn Bác Hồ phải được làm hết sức đơn giản. Được xây dựng bằng gỗ mộc, chỉ đánh vecni nhẹ, không sơn. Nhà có 2 tầng với trần thấp khoảng 2,2m ở tầng dưới và 2,5m ở tầng trên cao. Chiều dài 10,5m và chiều rộng khoảng 6,2m. Tầng một rộng rãi, thoáng mát, chính giữa có bộ bàn ghế đủ lớn cho Bác tiếp khách và thường làm việc với Bộ Chính trị, gặp cán bộ đầu ngành đến báo cáo công việc, bàn quyết định nhiều vấn đề hệ trọng của đất nước.
Bên cạnh đó, nhà sàn Bác Hồ còn được người cho xây dựng các bệ xi măng xung quanh tầng 1 phòng khi đông khách và có các em thiếu nhi đến chơi vẫn có đủ chỗ ngồi. Tầng 2 chỉ có 2 gian phòng đơn giản, một phòng ngủ và một phòng làm việc đơn sơ được Bác bố trí rất đơn giản với một chiếc giường đơn trải chiếu cói, cái tủ nhỏ, bộ bàn ghế, trên bàn để đèn, lọ hoa, chiếc máy thu thanh, cái quạt nan, mấy quyển sách cần thiết hàng ngày… Mọi thứ đều gọn gàng, ngăn nắp, không có bất kỳ vật dụng xa hoa nào.
Vào ngày kháng thành nhà sàn Bác Hồ, người còn khen ngợi: “Các chú làm như thế là nhanh, tốt, đảm bảo thời gian, nhưng còn khuyết điểm là tốn kém. Bác nói, nước ta còn chưa giàu, dân ta còn khổ, chưa đủ nhà ở, Bác ở như thế này là quá tốt rồi.”
Trích trong ” Người là Hồ Chí Minh, (tập hồi ký)” (1995), đoạn chia sẽ của nhà thơ Tố hữu khi xây dựng nhà sàn Bác Hồ cũng phải khiến bao người xúc động: “Thú thật, nhiều khi tôi cứ nghĩ không biết có lãnh tụ nào trên thế giới này như Bác, có một đời sống tinh thần lớn lao như thế nhưng lại có một đời sống vật chất bình dị đến như thế? Rõ ràng Người không muốn thụ hưởng quá cái mức một người bình thường, và nếu vượt quá, sẽ trở thành một nỗi bứt rứt, khổ tâm… Ngay như ngôi nhà sàn gỗ nhỏ nhoi kia, Người cũng cho là quá lớn, anh em phải đợi lúc Người đi vắng mới cất lên được”
Qua đó ta càng thấy đây không chỉ là kiến trúc, mà là một tuyên ngôn sống: tiết kiệm, gần gũi với thiên nhiên, chan hòa cùng nhân dân của Bác.
Lối sống giản dị của Bác Hồ: Tấm gương sáng cho thế hệ sau
Sống ở tại nhà sàn Bác Hồ, Chủ tịch Hồ Chí Minh nổi tiếng với phong cách sống cực kỳ giản dị và tiết kiệm. Bộ quần áo kaki bạc màu, đôi dép cao su mòn vẹt, đôi guốc mộc, bữa cơm đạm bạc với rau luộc, cá kho – tất cả đã trở thành biểu tượng.
Bác thường tự tay chăm sóc vườn cây, nuôi cá quanh Nhà sàn Bác Hồ. Công việc bộn bề nhưng sinh hoạt luôn kỷ luật, đúng giờ. Trong phòng làm việc chỉ có vài cuốn sách, đèn dầu, quạt mo.
Nhiều câu chuyện nhỏ nhưng xúc động vẫn được kể lại: Cả cuộc đời 60 năm hoạt động cách mạng, một bộ áo kaki cũ đã được Bác vá nhiều lần, từ chối nhận quà đắt tiền, chia sẻ cơm với anh em phục vụ. Những chi tiết đời thường ấy càng làm sáng lên tấm gương đạo đức của Người.
Tổng bí thư Nguyễn Văn Linh từng chia sẽ: “Người đã tỏa ra một nghị lực phi thường và sống với phương châm giàu sang không thể quyến rũ, nghèo khó không thể chuyển lay, uy vũ không thể khuất phục với tinh thần cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư. Người sống một cuộc sống thanh cao và giản dị. Sự nghiệp, tư tưởng và đạo đức sáng ngời của Người sống mãi trong lòng kính yêu vô hạn của nhân dân Việt Nam”
Lối sống thanh bạch ấy không chỉ ở nhà sàn Bác Hồ mà còn ở bất cứ nơi nào người ghé đến, không chỉ phản ánh đạo đức cá nhân mà còn gửi gắm thông điệp giáo dục sâu sắc cho thế hệ con cháu mai sau.
Di sản tư tưởng của Bác Hồ: Hành trang cho hôm nay và mai sau
Di sản tư tưởng của Bác là sự kết tinh văn hóa dân tộc và tinh hoa nhân loại đã mang đến cho Người một thế giới quan toàn diện và đa góc nhìn. Sự giải phóng dân tộc Việt Nam không chỉ nhận được sự thán phục của nhân dân trong nước mà còn nhận được sự công nhân to lớn của quốc tế đối với sự nghiệp đấu tranh nhân loại trước áp bức và bất công vì xã hội tiến bộ và độc lập dân tộc – vì dân giàu, nước mạnh.
Đến năm 1987, UNESCO đã vinh danh Bác “Hồ Chí Minh là Anh hùng Giải phóng dân tộc, Nhà văn kiệt xuất Việt nam”. Nhằm nâng cao nhận thức về tầm vóc vĩ đại của những tư tưởng và những cống hiến cho sự nghiệp giải phóng đất nước của Bác.
Người luôn nhấn mạnh tinh thần tự lực tự cường, đoàn kết toàn dân, tôn trọng quyền tự do của các dân tộc. Quan điểm đối ngoại hòa bình, hữu nghị, tôn trọng lẫn nhau cũng là di sản vô giá mà Việt Nam vận dụng cho đến hôm nay.
Nhà sàn Bác Hồ – Nơi hội tụ tinh hoa thanh bạch của Người
Nhà sàn Bác Hồ không chỉ là một công trình kiến trúc mộc mạc mà là chứng nhân lịch sử, là biểu tượng sống động cho phong cách sống giản dị, tinh thần yêu nước và di sản tư tưởng vĩ đại.
Mỗi người Việt Nam, mỗi du khách đến thăm nơi đây đều có thể cảm nhận và suy ngẫm: Làm thế nào để sống giản dị hơn, trách nhiệm hơn và góp phần lan tỏa giá trị tốt đẹp cho cộng đồng. Cảm ơn du khách đã đồng hành cùng Lins Vietnam trên hành trình khám phá di tích nhà sàn Bác Hồ – Nơi Người đã để lại những dấu ấn sâu đậm trong lòng các đồng chí, đồng bào dân tộc và bạn bè quốc tế.
- Facebook: Lins Vietnam
- Hotline: (+84) 286 276 5458
LINS VIETNAM – Loyalty – Insight – Never stop exploring