Trải qua bao lớp bụi thời gian và thăng trầm lịch sử, nơi đây đã chứng kiến những chiến công vang dội của các bậc anh hùng dân tộc, từ thời chống Pháp, chống Mỹ đến những ngày hòa bình lập quốc. Chính vì giá trị thiêng liêng đó, các trường quân đội ngày nay thường xuyên tổ chức hành trình tri ân, về đây học tập và hun đúc lý tưởng từ nguồn cội. Người dân và thế hệ trẻ cũng tìm về Cột cờ Hà Nội như một cách sống lại với lịch sử Thủ đô Hà Nội, nhắc nhớ và khắc sâu công lao dựng nước – giữ nước hào hùng của cha ông. Đây không chỉ là nơi để nhìn, mà là nơi để hiểu, để tự hào và biết ơn những gì lịch sử Thủ đô Hà Nội đã để lại. Hãy cùng Lins Vietnam khám phá biểu tượng này ngay dưới đây!
Giới thiệu chung về Cột cờ Hà Nội
Cột cờ Hà Nội là minh chứng sống cho lịch sử thủ đô Hà Nội ngàn năm văn hiến. Tọa lạc tại 28A Điện Biên Phủ, Ba Đình, bên trong khuôn viên Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam trước đây, nay thuộc quản lý của Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long – Hà Nội, công trình là một phần thiêng liêng của lịch sử thủ đô Hà Nội.
Cột cờ Hà Nội là gì?
Cột cờ Hà Nội – còn được gọi là Kỳ đài Hà Nội – được khởi công từ năm 1805 dưới triều vua Gia Long và hoàn thiện năm 1812. Qua gần 220 năm chặng đường gắn liền với lịch sử thủ đô Hà Nội, nó từng là đài quan sát chiến lược trong các cuộc kháng chiến chống Pháp (1873, 1882) và Mỹ. Với chiều cao 33 m từ đế và hơn 40 m kể cả cột cờ, kiến trúc gồm ba tầng đế và một vọng lâu bát giác, tạo nên một công trình vừa vững chãi vừa tinh xảo – biểu tượng kiêu hùng của lịch sử thủ đô Hà Nội.
Vai trò của biểu tượng lịch sử thủ đô Hà Nội
Cột cờ Hà Nội không chỉ là một di tích, mà là một biểu tượng kiêu hùng gắn liền với lịch sử thủ đô Hà Nội:
- Năm 1945, sau Cách mạng Tháng Tám thành công, lá Quốc kỳ đã được cắm lần đầu trên đỉnh, đánh dấu sự khởi đầu mới của dân tộc và lịch sử thủ đô Hà Nội.
-
Ngày 10/10/1954, trong lễ Thủ đô hoàn toàn giải phóng, lá cờ đỏ sao vàng đầu tiên tung bay rạng rỡ từ đỉnh Kỳ đài, khắc khoải một bước ngoặt của lịch sử thủ đô Hà Nội.
Cột cờ từ lâu đã là điểm đến thường xuyên của các trường sĩ quan, chính trị quân đội hiện nay – nơi học viên đến tham quan và học tập tinh thần bất khuất, lòng yêu nước, để hiểu sâu hơn về lịch sử thủ đô Hà Nội.
Lịch sử xây dựng – từ triều Nguyễn đến ngày nay
Giai đoạn xây dựng triều Nguyễn (1805–1812)
Dưới triều Vua Gia Long, lịch sử thủ đô Hà Nội có thêm dấu ấn với việc kiến thiết Cột cờ từ năm 1805 và hoàn thành năm 1812. Công trình gồm ba tầng đế vững chãi và đài thân cột cao vút. Ban đầu, Cột cờ hoạt động như một vọng canh để quan sát nội thành kinh kỳ – là sự kết hợp hài hòa giữa kiến trúc và chức năng phòng thủ thủ đô. Từng viên đá, từng tầng cột đều gợi nhớ lịch sử thủ đô Hà Nội thuở xưa – nơi khởi đầu của sức mạnh dân tộc.
Giai đoạn thực dân Pháp chiếm đóng (1873–1945)
Trong giai đoạn từ năm 1873 đến 1945, Cột cờ Hà Nội bị quân Pháp tấn chiếm và biến thành đài quan sát quân Pháp. Dù vậy, may mắn thay nó không bị phá hủy hay cải tạo thành đài ngắm đua ngựa như dự định – một sự “bảo tồn ngẫu nhiên” trong lịch sử thủ đô Hà Nội. Việc giữ được nguyên vẹn giúp Cột cờ trở thành minh chứng sống động cho quá khứ quân quyền đô thị thời thực dân.
Sau Cách mạng Tháng Tám và lễ thượng cờ năm 1945
Ngày 2/9/1945, sau chiến thắng Cách mạng Tháng Tám, lá cờ đỏ sao vàng lần đầu tiên tung bay trên đỉnh Cột cờ Hà Nội – mở ra một chương mới của lịch sử thủ đô Hà Nội: sự hòa quyện giữa độc lập dân tộc và niềm tự hào kiêu hùng. Lễ thượng cờ lịch sử này trở thành biểu tượng chấn động, khắc sâu trong tâm khảm người dân và thế hệ trẻ hướng về nguồn cội.
Lễ thượng cờ lịch sử năm 1954 và sau kháng chiến
Đúng 15h ngày 10/10/1954, theo chỉ suy của đồng chí Đinh Ngọc Đoàn điều khiển còi nhà hát Thành phố, lần đầu tiên Lá cờ Tổ quốc được tung bay trên đỉnh cột cờ Hà Nội. Cột cờ là trọng điểm lễ thượng cờ Tổ quốc. Trong giai đoạn kháng chiến chống Mỹ, nơi đây được dùng làm đài quan sát phòng không bảo vệ bầu trời Hà Nội – tiếp tục vai trò chiến lược trong lịch sử thủ đô Hà Nội. Từ năm 1986, quốc kỳ được treo liên tục trên đỉnh cột, và năm 1989, công trình được công nhận là Di tích lịch sử văn hóa quốc gia; đến năm 2010, nằm trong Hoàng thành Thăng Long – di sản thế giới UNESCO. Tất cả đều khẳng định vị thế bất biến của Cột cờ trong lịch sử thủ đô Hà Nội.
Kiến trúc và ý nghĩa biểu tượng
Tính đến nay, cột cờ Hà Nội đã hơn 200 năm tuổi và khi Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hào ra đời, hình ảnh của cột cờ Hà Nội đã được in trang trọng trên đồng tiền của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam khi lần đầu tiên phát hành.
Mô tả kiến trúc chi tiết
Cột cờ Hà Nội gồm ba tầng đế: tầng 1 dài 42,5 m, cao 3,1 m; tầng 2 dài 27 m, cao 3,7 m; tầng 3 dài 12,8 m, cao 5,1 m, với ba cửa Đông – Tây – Nam mang tên Nghênh Húc (đón ánh sáng ban mai), Hồi Quang (ánh sáng phản chiếu), Hướng Minh (hướng về ánh sáng). Chính kiến trúc tỉ mỉ này phản ánh chiều sâu của lịch sử thủ đô Hà Nội, lịch sử Việt Nam lâu đời và vẻ uy nghiêm không thể phai nhòa. Trên đỉnh là thân cột cao 18,2 m, hình bát giác với cầu thang xoắn 54 bậc dẫn lên các tầng, có 39 lỗ thông sáng hình rẻ quạt khiến ánh sáng xuyên qua, tăng vẻ trang trọng của biểu tượng lịch sử thủ đô Hà Nội. Đỉnh cột bát giác cao 3,3 m có trụ cắm cờ đường kính 40 cm và lá cờ kích thước 4 m × 6 m (24 m²) làm từ vải phi bóng chịu gió lớn – tượng trưng cho quyết tâm hiên ngang giữ vững chủ quyền.
Ý nghĩa biểu tượng lịch sử thủ đô Hà Nội
Cột cờ giữ vai trò như chứng nhân lịch sử, ghi lại những khoảnh khắc đặc biệt trong lịch sử thủ đô Hà Nội, bộ mặt của chủ quyền dân tộc và tinh thần độc lập. Hình ảnh trên đồng tiền đầu tiên của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cũng đã in dấu cột cờ – minh chứng cho vai trò biểu tượng lịch sử thủ đô Hà Nội không thể lay chuyển. Chính vinh quang đó thôi thúc các trường sĩ quan chính trị và quân đội hiện nay đến học tập, tham quan để thấy rõ lịch sử thủ đô Hà Nội, tiếp nhận tinh thần yêu nước, sự hy sinh của các vị anh hùng dân tộc.
Các anh hùng dân tộc và chiến công
Cột cờ Hà Nội ghi dấu những trận chiến oai hùng trong lịch sử thủ đô Hà Nội, đặc biệt là hai trận 1873 và 1882 giữa quân Nguyễn và thực dân Pháp. Các anh hùng dân tộc như Thống chế Hoàng Diệu cùng đội quân của ông đã anh dũng chiến đấu, bảo vệ triều đình và giữ vững Cột cờ – biểu tượng uy nghiêm của lịch sử thủ đô Hà Nội. Khí thế ấy vẫn vang vọng mãi như lời nhắc nhở thế hệ mai sau về sự kiên cường, bất khuất trong hành trình bảo vệ đất nước.
Tiếp đó, trong kháng chiến chống Mỹ, lực lượng phòng không Thủ đô – gồm nhiều sĩ quan, chiến sĩ trẻ – đã trực tiếp bảo vệ vùng trời Hà Nội. Những chiến công ấy là minh chứng rõ ràng về vai trò của quân đội và người dân trong việc giữ vững lịch sử thủ đô Hà Nội trước hiểm họa bom đạn.
Chứng nhân thời khắc giải phóng Thủ đô
Kể từ khi được xây dựng, Cột cờ Hà Nội đã trở thành chứng nhân cho những biến cố thăng trầm của lịch sử thủ đô Hà Nội. Năm 1954, trước ngày giải phóng Hà Nội, thực dân Pháp ra lệnh phá hủy phần cột sắt trên tháp Cột cờ để làm khó người tiếp quản. Trung đội 52 thuộc Tiểu đoàn 444, Trung đoàn Công binh 151 – tăng cường cho Trung đoàn Thủ đô – được giao khôi phục lại. Theo lệnh của Đại đoàn trưởng Vương Thừa Vũ: “Bằng mọi giá, đơn vị phải thay được chiếc cột cờ đã gãy … và kéo được Quốc kỳ lên chuẩn bị cho lễ chào cờ mừng Thủ đô Hà Nội giải phóng vào ngày 10/10/1954.”
Đêm 9/10/1954, các chiến sĩ công binh nỗ lực lắp ống thép nặng 200 kg để treo lá cờ rộng hơn 50 m². Sáng 10/10/1954, tại Kỳ đài, từ hồi còi Nhà hát Thành phố vang lên, lá cờ Tổ quốc kiêu hùng được kéo lên – lần đầu tiên sau 9 năm kháng chiến, chào đón binh đoàn giải phóng và hàng vạn người dân Thủ đô Hà Nội. Trung tướng Vương Thừa Vũ ghi lại: “… Cột cờ do nhà Nguyễn xây dựng hết phải treo cờ Tây, cờ Nhật, cờ Tàu Tưởng rồi lại cờ Tây giờ mới được mang cờ Tổ quốc.” Khoảnh khắc này là biểu tượng đỉnh cao của lịch sử thủ đô Hà Nội.
Cột cờ Hà Nội ngày nay – điểm đến giáo dục, tưởng niệm và tham quan
Vì sao học sinh, sinh viên, quân đội đến học tập và tham quan
Rất nhiều trường quân đội tổ chức cho học viên đến Cột cờ Hà Nội để học tập lịch sử. Vì nơi đây chứa đựng bài học sống động về lịch sử thủ đô Hà Nội và truyền thống dựng nước, giữ nước. Trải nghiệm trực tiếp trước biểu tượng lịch sử thủ đô Hà Nội giúp tăng cảm xúc, tăng hiệu quả học tập lịch sử – chính trị hơn hẳn lý thuyết khô khan. Đoàn quân đội, sĩ quan trẻ nhận thấy lòng tự hào dân tộc sục sôi hơn khi đứng bên Quốc kỳ tung bay trên đỉnh Cột cờ, nhận thức sâu sắc trách nhiệm của mình với lịch sử thủ đô Hà Nội và Tổ quốc.
Người dân, thế hệ trẻ đến vì lòng biết ơn và khám phá lịch sử
Dân Hà Nội và du khách trong nước – đặc biệt là thế hệ trẻ – thường đến Cột cờ để tìm hiểu lịch sử thủ đô Hà Nội, để đặt vòng hoa và tham gia lễ báo công vào dịp quốc lễ như 10/10 – kỷ niệm giải phóng Thủ đô. Những hoạt động tưởng niệm tại biểu tượng lịch sử thủ đô Hà Nội này giúp khơi dậy lòng biết ơn công lao dựng nước giữ nước của các bậc anh hùng. Mỗi thế hệ trẻ khi đến đây đều cảm thấy kết nối sâu sắc với lịch sử thủ đô Hà Nội và thêm trân trọng di sản văn hóa lịch sử của dân tộc.
Trải nghiệm tham quan du lịch và văn hóa
Cột cờ Hà Nội mở cửa từ 9h00–17h00 (thứ Ba đến Chủ nhật). Giá vé: người lớn 20.000 VNĐ, học sinh/sinh viên & người cao tuổi 10.000 VNĐ, trẻ em dưới 15 tuổi và người có công miễn phí. Khi đến đây, du khách không chỉ được khám phá lịch sử thủ đô Hà Nội mà còn có thể kết hợp tham quan Hoàng thành Thăng Long, Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh, Hồ Hoàn Kiếm — tạo nên tour văn hóa lịch sử trọn vẹn, sâu sắc và giàu trải nghiệm.
Kết luận
Cột cờ Hà Nội thật sự là biểu tượng trường tồn của lịch sử thủ đô Hà Nội, nơi ghi dấu hành trình hàng trăm năm từ triều Nguyễn qua kháng chiến đến hòa bình. Khi mỗi chiến công của các vị anh hùng dân tộc được tưởng nhớ tại đây, ta càng thấy rõ giá trị sống động của lịch sử thủ đô Hà Nội. Hãy cùng Lins Vietnam đến trải nghiệm, cảm nhận và tiếp tục khai phá lịch sử tại đây, để mỗi trái tim thêm thấm nhuần lịch sử thủ đô Hà Nội – cầu nối huy hoàng giữa quá khứ và tương lai.
ĐẶT GÓI DU LỊCH NGHỈ DƯỠNG CÙNG LINS VIETNAM
Liên hệ với Lins Vietnam ngay để nhận tư vấn miễn phí và lên kế hoạch cho kỳ nghỉ cùng gia đình của bạn ngay hôm nay:
- Website: https://lins.com.vn/
- Tel: (+84) 286 276 5458
- Booking: booking@linstravelvn.com
- Facebook: https://www.facebook.com/linstravelvn
LINS VIETNAM – Loyalty – Insight – Never stop exploring