Việt Nam ta tự hào sở hữu nhiều di sản văn hóa và thiên nhiên hùng vĩ được UNESCO vinh danh. Mỗi một di sản là một câu chuyện, là một hành trình trên con đường gìn giữ đất nước của ông cha ta. Hãy đồng hành cùng Lins Vietnam quay ngược dòng lịch sử khám phá 8 di sản văn hóa kỳ vĩ của Việt Nam.
Di sản văn hóa là gì ?
Theo luật số 28/2001/QH10 của Quốc Hội: Di sản văn hóa, “Di sản văn hoá Việt Nam là tài sản quý giá của cộng đồng các dân tộc Việt Nam và là một bộ phận của di sản văn hoá nhân loại, có vai trò to lớn trong sự nghiệp dựng nước và giữ nước của nhân dân ta.
Có 02 loại di sản được phân loại như sau:
- Di sản văn hoá phi vật thể là sản phẩm tinh thần có giá trị lịch sử, văn hoá, khoa học, như các tác phẩm văn học, lời ca, chữ viết, các câu chuyện dân gian truyền miệng, các nghề thủ công truyền thống, trang phục, ẩm thực và các kiến thức về y học cổ truyền.
- Di sản văn hóa vật thể là sản phẩm vật chất có giá trị lịch sử, văn hóa, khoa học bao gồm di tích lịch sử – văn hóa, danh lam thắng cảnh, cổ vật, di vật và các bảo vật quốc gia.
Đến nay, Việt Nam đã được ghi danh 8 di sản văn hóa thế giới (2 di sản thiên nhiên, 5 di sản văn hóa và 1 di sản hỗn hợp) với mục đích nhận diện và bảo tồn di sản.
Làm sao để được UNESCO công nhận là di sản thế giới?
Để được UNESCO công nhận là di sản thế giới, một di sản phải đáp ứng các tiêu chuẩn, tiêu chí về văn hóa hoặc thiên nhiên theo Công ước Di sản thế giới đã được UNESCO xét duyệt. Đến năm 2005, đã cập nhật lại toàn bộ 10 tiêu chí bao gồm 6 tiêu chí đầu tiên là tiêu chí di sản văn hóa, và 4 tiêu chí còn lại là tiêu chí tự nhiên.
06 Tiêu chuẩn văn hóa:
(I) – là một tuyệt tác về tài năng sáng tạo của con người.
(II) – Thể hiện một sự giao lưu quan trọng giữa các giá trị của nhân loại, trong một khoảng thời gian hoặc trong phạm vi một vùng văn hoá của thế giới, về các bước phát triển trong kiến trúc hoặc công nghệ, nghệ thuật tạo hình, quy hoạch đô thị hoặc thiết kế cảnh quan.
(III) – Là một bằng chứng độc đáo hoặc duy nhất hoặc ít ra cũng là một bằng chứng đặc biệt về một truyền thống văn hoá hay một nền văn minh đang tồn tại hoặc đã biến mất.
(IV) – Là một ví dụ nổi bật về một kiểu kiến trúc xây dựng hoặc một quần thể kiến trúc cảnh quan minh hoạ cho một hay nhiều giai đoạn có ý nghĩa trong lịch sử nhân loại.
(V) – Là một ví dụ tiêu biểu về sự định cư của con người hoặc một sự chiếm đóng lãnh thổ mang tính truyền thống và tiêu biểu cho một hoặc nhiều nền văn hóa, nhất là khi nó trở nên dễ bị tổn thương dưới tác động của những biến động không thể đảo ngược được.
(VI) – Gắn bó trực tiếp hoặc cụ thể với những sự kiện hoặc truyền thống sinh hoạt với các ý tưởng, hoặc các tín ngưỡng, các tác phẩm văn học nghệ thuật có ý nghĩa nổi bật toàn cầu. (tiêu chuẩn này chỉ duy nhất được sử dụng trong những trường hợp đặc biệt và áp dụng đồng thời với các tiêu chuẩn khác)
04 tiêu chuẩn tự nhiên:
(VII) – Chứa đựng các hiện tượng, địa điểm tự nhiên hết sức nổi bật hoặc các khu vực có vẻ đẹp tự nhiên độc đáo và tầm quan trọng về thẩm mỹ.
(VIII) – Là những ví dụ nổi bật đại diện cho những giai đoạn lớn trong lịch sử của Trái Đất, trong đó có lịch sử về sự sống, các quá trình địa chất quan trọng đang tiếp diễn trong sự phát triển của các địa mạo, hoặc các đặc điểm quan trọng về địa chất hoặc địa lý tự nhiên.
(IX) – Là những ví dụ tiêu biểu cho quá trình sinh thái và sinh học đang tiếp diễn trong quá trình tiến hoá và phát triển của các dạng địa hình, vùng nước ngọt, biển và ven biển và các quần xã động vật, thực vật.
(X) – Là những nơi cư trú tự nhiên quan trọng nhất và tiêu biểu nhất, mang giá trị bảo tồn nguyên trạng sự đa dạng sinh học, trong đó có những môi trường sống chứa đựng những loài động vật hoặc thực vật đang bị đe dọa, có giá trị nổi bật toàn cầu xét theo quan điểm khoa học hoặc bảo tồn.
Ngoài ra, các di sản ấy còn phải thể hiện được bản sắc độc nhất, đóng vai trò quan trọng trong lịch sử nhân loại và sự phát triển của đất nước ấy.
8 di sản văn hóa Việt Nam được UNESCO công nhận
-
Vịnh Hạ Long – Kỳ quan thiên nhiên “bậc nhất” thế giới
Vịnh Hạ Long, một viên ngọc lục bảo giữa lòng vịnh Bắc Bộ, với hơn 1.600 hòn đảo lớn nhỏ mọc lên giữa làn nước xanh ngọc. Những dãy núi đá vôi sừng sững, hang động kỳ ảo và bãi biển cát trắng mịn đã tạo nên vẻ đẹp thơ mộng, hùng vĩ.
Sức quyến rũ của Vịnh Hạ Long được khẳng định qua 2 lần được UNESCO công nhận. Năm 1994, UNESCO đã chính thức vinh danh Vịnh Hạ Long là Di sản Thiên nhiên Thế giới bởi giá trị thẩm mỹ đặc biệt của nó. Năm 2000, vịnh Hạ Long một lần nữa được UNESCO công nhận vì giá trị địa chất – địa mạo nổi bật. Sự công nhận kép này là minh chứng rõ ràng nhất cho vẻ đẹp độc nhất vô nhị của Hạ Long.
>> Xem thêm bài viết: Vịnh Hạ Long – Di Sản Huyền Thoại Giữa Biển Khơi
-
Phố cổ Hội An – Nét đẹp vượt thời gian giữa lòng di sản
Từng là thương cảng quốc tế sầm uất nhất Đông Nam á vào những thế kỷ 17-18, nét thơ mộng, cổ kính của Hội An đến nay vẫn được bảo tồn nguyên trạng, những kiến trúc gỗ, đèn lồng rực rỡ và nhịp sống chậm rãi, Hội An là nơi thời gian dường như ngừng trôi, đưa du khách bước vào một chuyến du hành lịch sử và cảm xúc.
Năm 1999, phố cổ Hội An được UNESCO công nhận là là “Di sản văn hóa thế giới”. Đánh dấu cột mốc cho một thành phố mộng mơ, cổ kính.
>> Xem thêm bài viết: Phố cổ Hội An – Nét đẹp vượt thời gian giữa lòng di sản
-
Hoàng thành Thăng Long – Vang vọng ký ức vương triều, kết tinh ngàn năm văn hiến
Trái tim của đất Thăng Long – Hà Nội, Hoàng thành là trung tâm quyền lực chính trị – văn hóa suốt hơn 13 thế kỷ. Được UNESCO công nhận năm 2010, nơi đây hội tụ giá trị lịch sử, kiến trúc, khảo cổ và bản sắc văn hóa Đại Việt. Từ những dấu tích triều Lý, Trần, Lê, Nguyễn cho đến hầm D67 thời kháng chiến, Hoàng thành là di sản sống động về quá khứ oai hùng và sự trường tồn của dân tộc Việt.
>> Xem thêm bài viết: Hoàng thành Thăng Long – Vang vọng ký ức vương triều, kết tinh ngàn năm văn hiến
-
Vườn Quốc Gia Phong Nha – Kẻ Bàng
Vườn Quốc Gia Phong Nha – Kẻ Bàng, là hệ thống hang động kỳ vĩ nhất thế giới. Đặc biệt phải kể đến 7 cái nhất của vườn như: Cửa hang cao và rộng nhất, bãi cát đá ngầm đẹp nhất, sông ngầm đẹp nhất, hồ nước ngầm đẹp nhất, thạch nhũ kỳ ảo và tráng lệ nhất, hang khô rộng và đẹp nhất, hang nước dài nhất. Không chỉ là thiên đường của đá vôi, nơi đây còn là kho tàng sinh học quý hiếm, minh chứng cho lịch sử địa chất hơn 400 triệu năm. Đây là điểm đến lý tưởng cho du lịch sinh thái, khám phá và mạo hiểm.
Tháng 7/2003, UNESCO đã công nhận Vườn Quốc Gia Phong Nha – Kẻ Bàng là Di sản thiên nhiên thế giới. Tiếp nối niềm tự hào ấy, đến năm 2015, Phong Nha – Kẻ Bàng một lần nữa được UNESCO công nhận là Di sản thiên nhiên thế giới dựa theo tiêu chí đa dạng sinh học.
-
Kinh thành Huế – Dấu ấn vàng son trong kiến trúc cung đình nhà Nguyễn
Kinh thành Huế, cố đô của Việt Nam, luôn là một điểm đến đầy mê hoặc đối với những tâm hồn yêu cái đẹp và say mê lịch sử. Thành phố nằm bên bờ sông Hương thơ mộng này không chỉ nổi tiếng bởi vẻ đẹp non nước hữu tình mà còn là cái nôi của một nền văn hóa cung đình rực rỡ, nơi mọi giá trị tinh hoa được kết tinh và lưu giữ qua hàng trăm năm. Kinh thành Huế chính là bản tình ca lịch sử, là di sản văn hóa vô giá với thời gian.
Năm 1993, được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa Thế giới. Một cột mốc minh chứng sống động cho sự vĩnh cửu của văn hóa và kiến trúc Á Đông.
>> Xem thêm bài viết: Kinh thành Huế – Dấu ấn vàng son trong kiến trúc cung đình nhà Nguyễn
-
Thánh địa Mỹ Sơn – Di tích linh thiêng của người cổ Chăm Pa
Giữa lòng thung lũng xanh ngát của Quảng Nam, Thánh địa Mỹ Sơn hiện lên như một bức tranh cổ tích nhuốm màu thời gian. Không chỉ là quần thể di tích với nhiều tháp và đền thờ, Mỹ Sơn còn là một biểu tượng, một linh hồn, nơi lưu giữ toàn bộ tinh hoa của vương quốc Chăm Pa cổ đại. Những đền tháp gạch đỏ sẫm hòa mình trong thiên nhiên, vẫn thì thầm những câu chuyện thiêng liêng về một nền văn minh đã khuất.
Năm 1999, UNESCO đã ghi danh Thánh địa Mỹ Sơn là một trong các di văn hóa thế giới tân thời và hiện đại. Một dấu mốc quan trọng cho quần thể “Angkor Wat thu nhỏ” của Việt Nam.
>> Xem thêm bài viết: Thánh địa Mỹ Sơn – Di tích linh thiêng của người cổ Chăm Pa
-
Thành Nhà Hồ – Di tích từ Triều đại ngắn nhất nước Việt
Dù triều Hồ chỉ tồn tại trong thời gian ngắn, nhưng Thành Nhà Hồ tại Thanh Hóa vẫn là một công trình quân sự – kiến trúc độc đáo. Là tòa thành kiên cố được xây dựng bằng đá có quy mô lớn hiếm hoi ở Việt Nam, có giá trị và độc đáo nhất, duy nhất còn lại ở tại Đông Nam Á và là một trong rất ít những thành lũy bằng đá còn lại trên thế giới.
Năm 2011, Thành Nhà Hồ được ghi vào Danh sách Di sản Thế giới thuộc Công ước UNESCO về Bảo vệ Di sản Văn hóa và Thiên nhiên Thế giới. Sự có mặt trong Danh sách khẳng định Giá trị Nổi bật Toàn cầu của di sản văn hóa hoặc thiên nhiên cần được bảo vệ vì lợi ích của cả nhân loại.
>> Xem thêm bài viết: THÀNH NHÀ HỒ – Di tích lịch sử của Triều đại ngắn nhất nước Việt
-
Quần thể danh thắng Tràng An – Lưu dấu triều đại Hoa Lư
Quần thể danh thắng Tràng An còn ví như là “Hạ Long trên cạn” với vẻ đẹp hoang sơ, kỳ vĩ, và được bao bọc bởi khu rừng nguyên sinh đặc dụng Hoa Lư. Với hệ thống hang động xuyên núi, sông nước ngoạn mục xen kẽ đền chùa cổ kính, nơi đây từng là kinh đô Hoa Lư – trung tâm chính trị đầu tiên của nhà nước Đại Cồ Việt.
Với những giá trị văn hóa – địa chất đặc sắc ấy, Quần thể danh thắng Tràng An đã được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa và Thiên nhiên vào năm 2014.
Kết
Mỗi di sản văn hóa được UNESCO công nhận là một câu chuyện hành trình lịch sử – văn hóa Việt Nam. Những di sản ấy không chỉ là điểm đến du lịch nổi bật, mà còn là niềm tự hào, là “hộ chiếu văn hóa” đưa Việt Nam ra thế giới. Hãy cùng Lins Vietnam đồng hành trong hành trình khám phá, gìn giữ và lan tỏa những giá trị di sản quý báu của dân tộc!
- Facebook: Lins Vietnam
- Hotline: (+84) 286 276 5458
LINS VIETNAM – Loyalty – Insight – Never stop exploring